کشف میوه قهوه توسط کالدی چوپان اهل اتیوپی در سال ۸۵۰ میلادی در نزدیکی بوته ایی گل آغاز شد. زمانی که گله اش را به چرا برده بود بزهای کالدی گیلاس های قرمز قهوه را جویدند و کم کم صداهای عجیب و غریبی سر دادند، داستان به همین جا ختم نشد ‏ کالدی که چنین اتفاق عجیبی را دیده بود کنجکاوانه به دانه های قهوه نزدیک شد و تعدادی از آنها را امتحان کرد، احساس سرخوشی عجیبی سرا پایش را فرا گرفت و داستان قهوه این چنین آغاز گردید. قهوه عضوی از خانواده روناسیان بوده که شامل بیش از شش هزار گونه درخت و بوته های گرمسیری از جمله گاردنیا هستند. از آنجا که این گیاه تا ارتفاع نسبتاً زیادی رشد می کند صحیح آن است که به عنوان درخت در نظر گرفته شود. این درخت دارای یک تنه عمودی و شاخه های افقی اولیه ثانویه و ثالثی است. آنها دارای درختچه های کوچک تا درختانی به ارتفاع حدود ۱۰ متر هستند. قهوه یک گیاه گرمسیری است که بین مدار راس السرطان و راس الجدی و بر روی کمربند قهوه گسترده شده است. گونه های قهوه روبوستا و عربیکا در صورت هرس شدن میتوانند تا ارتفاع ۱۰ متر نیز رشد کند اما کشورهای تولید کننده ارتفاع آن را در حدی نگه می دارند که برای برداشت آسان معقول و منطقی باشد.

قهوه جهت کشت نیاز به آب و هوای خاصی دارد: دما، بارندگی، نور خورشید، باد و خاک از پارامترهای مهم هستند. همچنین گیاهان قهوه بسته به گونه و زیر گونه شان برخی در سایه و برخی به صورت مستقیم زیر نور خورشید رشد می کنند. درختان قهوه زندگی خود را از گلخانه آغاز می کند جایی که بذرها قبل از فصل در گلدان های کوچک کاشته می شوند و معمولاً ۶ تا ۸ هفته طول میکشد تا جوانه بزنند، وقتی که آنها برای اولین بار جوانه می زنند دانه از بالای خاک در بالای ساقه به صورت ظریفی بالا می رود و به تدریج اولین جفت برگ از درون باز شده و دانه سقوط می کند. در این مرحله گیاهان به عنوان سرباز های کوچک نامیده می شوند. در حدود ۶ الی ۱۲ ماه در گلدان های خود قرار می گیرند و در طول این مدت آنها رشد کرده و از آنها مراقبت می شود، پس از این درختان جوان در مزرعه کاشته شده تا بلوغ خود را آغاز کنند و برای تولید زمانی در حدود ۳ تا ۴ سال نیاز دارند. طول عمر درخت قهوه به میزان زیادی به مراقبت و توجه در طول زندگی تولیدی آن بستگی دارد، سه تا چهار سال پس از کاشت قهوه گل ها به صورت خوشه هایی در محورهای برگ های قهوه رشد پیدا میکنند. میوه فقط در بافت جدید تولید می شود.
گیاه قهوه عربیکا گرده افشان است در حالی که گیاه قهوه روبوستا به گرده افشانی متقابل وابسته است حدود ۶ تا ۸ هفته پس از بارور شدن هر گل قهوه تقسیم سلولی اتفاق می افتد و میوه قهوه به مدت یک دوره وابسته به آب و هوا به شکل سر سنجاق باقی می ماند.
سپس تخمدانها در یک دوره رشد سریع نمو پیدا می‌کنند که تقریباً ۱۵ هفته پس از گلدهی زمان میبرد. طی این زمان پوسته اطراف تخمک شکل نهایی دانه قهوه را به خود می گیرد.
پس از دوره رشد سریع پوسته و پارچمنت کاملاً رشد کرده و افزایش اندازه نخواهند داشت، اندوسپرم تا حدود ۱۲ هفته پس از گلدهی کوچک باقی خواهند ماند در این زمان پوسته را در هم شکسته مصرف کرده و جایگزین آن می شود بقایای پوسته همان چیزی است که پوسته نقره ای قهوه را به وجود می آورد ۱۹ هفته پس از گلدهی آندوسپرم حفره تولید شده را به صورت کامل با پوست پر خواهد کرد. آندوسپرم در ابتدا سفید و مرطوب است اما طی چند ماه بعد به صورت خشک در می آید طی این زمان اندوسپرم بیش از ۷۰ درصد کل محصولات فتوسنتزی تولید شده توسط درخت را جذب میکند. مزو کارپ ها گسترش می یابند تا پالپ شیرین اطراف دانه قهوه را تشکیل دهند میوه قهوه در حدود ۳۰ تا ۳۵ هفته پس از گلدهی رنگ خود را از سبز به قرمز تغییر میدهد رنگ میوه قهوه در برخی از زیر گونه ها متغیر است.

ساختار میوه  قهوه

قهوه گونه‌های مختلفی دارد که هر کدام دارای زیر گونه های متفاوتی هستند هر کدام از آنها طعم و شاخصه متفاوتی داشته که خود را از سایرین متمایز میسازد. معمولاً فقط دو گونه عربیکا و روبوستا جهت مصارف تجاری پرورش می یابد البته گونه دیگری بهنام لیبریکا نیز وجود دارد که سهم بسیار پایینی در تولیدات قهوه دارد.

عربیکا دارای دو زیر گونه رایج تیپیکا و بوربون است این زیرگونه های کهن و قدیمی اغلب در سایه رشد می کند. از آنجایی که گونه عربیکا خود گرده افشان است آنها پایدار هستند اما گاهی اوقات جهش می یابد جهش به معنای تغییرات ژنتیکی در گیاه و به عبارت دقیق تر جهش های تغییراتی در توالیDNA  هستند و یا به روش های مختلف پیوند می شوند تا به زیر گونه هایی تبدیل شده که قابلیت کشت شدن را دارا باشند.

منبع:

کتاب الفبای قهوه “قهوه ملل”